Zoals zovelen heb ook ik een verlangen naar mooi en bestendig weer. Dat hoeft niet altijd 25 graden en een strak blauwe hemel te zijn, maar wel vooral het weer dat ik nodig heb bij de activiteit die ik gepland heb. Nu zul je denken: ja.. dat kan je wel willen, maar het weer laat zich slecht sturen. En uiteraard weet ik dat ook wel, maar toch.. .
Wat mij wellicht het meest stoort aan het weer zijn de weermodellen. Je kent ze wel, buienradar: ik zie geen enkel wolkje op dat ding en toch word ik nat, het zou tot half 12 regenen en om 12 uur regent het nog. Of bij weeronline krijgt het weer een negen (op een schaal van 10) en toch komt dat weer niet overeen met mijn verwachtingen van een 9.
Nee dan Jan Pelleboer, uit Paterswolde. Deze roemruchte weerman voorspelde nog met een natte vinger in de lucht en keek hoe de zwaluwen, ganzen en andere vogels vlogen. Wolkenpartijen waren voor hem als één en één is twee. En toch heb ik het idee dat Pelleboer het weer beter voorspelde dan al die modellen bij elkaar. Zelfs voor een periode langer dan 24 uur vooruit.
Nog zoiets: de crisis. Op een vrijdagavond keek ik voor het slapen gaan nog even naar Humberto Tan. Daarin te gast Antio
nette Hertzenberg. Zij heeft een poging gedaan de crisis uit te leggen aan de gewone man. En wat blijkt nu: het leven is door de invoering van de euro niet duurder geworden, dat hebben alle geleerden en hun modellen althans vastgesteld. Maar ook blijkt dat iedereen die het geld uitgeeft (wij, Jan met de pet dus) zeker weet dat het leven wel duurder is geworden.
Ook met werken is het niet anders. Modellen ten spijt over hoe we de werkgelegenheid kunnen stimuleren, het komt alleen niet overeen met wat Jan met de pet ervaart. Melkert-banen, proefplaatsingen, loonfactorbepalingen. Allemaal bedacht en niet duurzaam. Al jaren roepen we dat het gaat over houding en gedrag. Maar dat past niet in een model. Maar het is wel wat de werkgevers willen. Opleiding kunnen we meten, dat past in een model. Maar niet iedere MBO-er blijkt een goede te zijn. Sterker nog, velen krijgen geen baan of worden ontslagen. Waarom? Houding en gedrag. Nu we houding en gedrag toetsen blijkt 90% binnen 7 weken aan het werk te zijn.
Bijzonder toch dat als we met zijn allen iets zeker weten, dat er dan toch mensen zijn die op basis van modellen en berekeningen ons ervan proberen te overtuigen dat we ons gevoel niet kunnen vertrouwen. Hoe kan dat? Nou allereerst zal het mij niet verbazen als we met een jaar of 50 te horen krijgen dat die modellen bij de invoering van de euro toch een cruciale factor over het hoofd hebben gezien, waardoor alle modellen feitelijk waardeloos waren. Iets wat wij eigenlijk nu al lang weten. Vraag die overblijft is dan nog wel: wat ontbreekt er dan in die modellen van de geleerden. Tja, als we dat eens wisten.
Maar deze kwestie is niet nieuw. In de tijd van Socrates en Aristoteles noemde men dit “de ziel”. En ondanks dat veel geleerden tegenwoordig beweren dat het de hersenen zijn die denken en voelen is het misschien wijzer te denken dat het de mens als geheel is die dit doet (in de hoop dat hij daarbij zijn hersens gebruikt).
Wellicht is het het geheel dat aan alle modellen ontbreekt.
Voor nu mooi weer gewenst.
Cees Jan Gieskes .
